Πρώιμη παρέμβαση – τί είναι;

Πρώιμη παρέμβαση είναι ένα υποστηρικτικό, ιατρικό, θεραπευτικό και πρώιμο εκπαιδευτικό μέσο που αφορά βρέφη(γέννηση έως 2 ετών) και νήπια (3 ετών έως 6 ετών). Τα οφέλη της πρώιμης παρέμβασης δεν περιορίζονται μονάχα στα παιδιά αλλά αφορούν σε ολόκληρη την οικογένεια με την ευρεία έννοια (γονείς, φροντιστές, οικογενειακός, κοινωνικός κύκλος).

Τα προγράμματα πρώιμης παρέμβασης είναι βασισμένα στις ανάγκες του κάθε παιδιού και άλλοτε έχουν προληπτικό και άλλοτε θεραπευτικό χαρακτήρα . Οδηγούν σε μία πιο λειτουργική ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών και βοηθούν στο να περιοριστούν σημαντικά μετέπειτα δυσκολίες.

Τα προγράμματα πρώιμης παρέμβασης αφορούν βρέφη και νήπια τα οποία :

• βρίσκονται σε καταστάσεις βιολογικής ή περιβαλλοντικής επικινδυνότητας που οδηγούν σε σημαντικές αναπτυξιακές καθυστερήσεις. Αυτές είναι το ιατρικό ιστορικό του παιδιού ή η πρόωρη γέννηση και το αρκετά χαμηλό βάρος γέννησης του. Ενώ όσον αφορά στην περιβαλλοντική επικινδυνότητα περιλαμβάνονται καταστάσεις, όπως είναι το αρκετά χαμηλό κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο διαβίωσης της οικογένειας, η κατάχρηση ουσιών από τον γονέα, η παραμέληση της φροντίδας του παιδιού ή/και η κακοποίησή του κ.α.
• Έχουν σημαντικά προβλήματα στην συμπεριφορά και στην μάθηση και έτσι βρίσκονται σε κίνδυνο να διαγνωστούν με κάποια διαταραχή μελλοντικά.
• αντιμετωπίζουν αναπτυξιακές καθυστερήσεις σε ένα ή περισσότερους αναπτυξιακούς τομείς όπως είναι η σωματική, προσαρμοστική, επικοινωνιακή και κοινωνικό-συναισθηματική ανάπτυξη
• έχουν διαγνωσθεί με μία σωματική ή γνωστική κατάσταση η οποία έχει ιδιαίτερα υψηλές πιθανότητες να εξελιχθεί σε αναπτυξιακή καθυστέρηση

Οι Νευροεπιστήμονες επιβεβαιώνουν τη σημασία της πρώιμης παρέμβασης από τη βρεφική ηλικία όταν υπάρχει κάποια από τις παραπάνω συνθήκες. Σε αυτή την ηλικία ο εγκέφαλος είναι αρκετά πιο εύπλαστος και αυτό επιτρέπει στις θεραπευτικές παρεμβάσεις να έχουν καλύτερα αποτελέσματα.

Σύμφωνα με τις έρευνες των τελευταίων ετών φαίνεται ότι τα προγράμματα πρώιμης παρέμβασης λειτουργούν αποτελεσματικά όταν αυτά περιλαμβάνουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως ο βαθμός της δυσκολίας που αντιμετωπίζει το παιδί, η δυναμική της οικογένειας και η εμπλοκή της στην παρέμβαση και η διάρκεια, ένταση και η ποιότητα της παρέμβασης.